سنتز، شناسایی، تعیین ساختار و مطالعه ی الکتروشیمیایی برخی از کمپلکس های فلزات واسطه ردیف اول دارای لیگاندهای دی کربوکسیلیک اسید و آمین های مختلف به عنوان یون مخالف

در این کار تحقیقاتی با استفاده از دو ترکیب 6،2- پیریدین دی کربوکسیلیک اسید (h2dipic) و 4-هیدروکسی-6،2- پیریدین دی کربوکسیلیک (h2dipic-oh) و همچنین برخی از فلزات واسطه ردیف اول و آمین های مختلف نظیر 2،2-دی پیریدین آمین (dpa)، اورتوفنیلن دی آمین (opd) و متفورمین هیدروکلرید (met.hcl) سیزده ترکیب متفاوت تهیه و توسط طیف سنجی ir، nmr، uv-vis شناسایی شد. ساختار فاز جامد این ترکیبات به وسیله پراش پرتو-x تعیین شد. رفتار الکتروشیمیایی برخی از این کمپلکس ها نیز به وسیله ولتامتری چرخه ای (cv) مورد بررسی قرار گرفت. [dpah][hdipic]•h2o (1), [opdh][hdipic]•h2o (2), mn(dipic)(h2o)3 (3) daph+cl-.3h2o (4), [opdh]2[co(dipic)2]•h2o (5), [h3o][daph][cu(dipic)2]•3h2o (6), [daph][zn(dipic)(dipich)]•4h2o (7), [hmet][vo2(dipic)]•h2o (8), [hmet][vo2(dipic-oh)]•h2o (9), [h2met][(v2o4)(dipic)2] (10), [h2met][vo2(dipic-oh)]2•h2o (11), [h2met][zn(dipic)2]•3h2o (12), [h3o][cr(dipic)2] [h3o+.cl?] (13) بر این اساس از واکنش h2dipic با dpa و opd به ترتیب دو نمک آلی جدید (1) و (2) تهیه و به وسیله تکنیک های طیف سنجی ft-ir، nmr شناسایی شدند. ساختار نهایی این ترکیبات به وسیله بلورشناسی پراش پرتو ایکس تعیین شد. داده های حاصل از مطالعات در فاز گازی و محلول در توافق نسبتاً خوبی با داده های ساختاری در فاز جامد است. از واکنش بین h2dipic و opd با نمک های فلزی منگنز کلرید، کبالت کلرید، مس نیترات و روی کلرید به ترتیب ترکیبات (3 و 4) ، (5)، (6) و (7) تهیه و به وسیله طیف سنجی زیر قرمز و uv-vis شناسایی شد. ساختار نهایی این ترکیبات به وسیله پراش پرتو ایکس تعیین شد. نتایج ساختاری این ترکیبات نشان می دهد که h2dipic به شکل مونو آنیون [hdipic]- (ترکیب 7) یا دی آنیون [dipic]2- (ترکیب های 3، 5، 6 و 7) و به صورت یک لیگاند سه دندانه به این فلزات کئوردینه می شود در حالیکه opd به شکل کاتیون [opdh]+ و یون مخالف (ترکیب 5) در ساختار بلوری شرکت می کند و یا اینکه در نتیجه واکنش دو مولکول opd با یکدیگر، یک فرایند تشکیل حلقه صورت گرفته و ترکیب هتروسیکل جدید 2،3- دی آمینو فنانزین تشکیل می شود (ترکیب 4)، که این ترکیب در مرحله بعد به شکل یون مخالف [daph]+ در ساختار کمپلکس شرکت می کند (ترکیب های 6 و 7). مقایسه خواص مغناطیسی دو ترکیب (3) و (5) نیز به وسیله تکنیک مغناطومتر نمونه مرتعش (vsm) مورد بررسی قرار گرفت. برهمکنش کمپلکس (8) با dna نیز به وسیله تکنیک طیف سنجی uv-vis بررسی شد. واکنش h2dipic، h2dipic-oh و met.hcl با نمک های فلزی کروم، روی و وانادیوم نیز مورد بررسی قرار گرفت. از واکنش متفورمین و h2dipic با آمونیوم متاوانادات و وانادیل سولفات به ترتیب کمپلکس های (8) و (10) و از واکنش متفورمین و h2dipic-oh با آمونیوم متاوانادات و وانادیل سولفات به ترتیب کمپلکس های (9) و (11) به دست آمد. این کمپلکس ها به وسیله تکنیک های ft-ir، nmr، uv-vis شناسایی شدند. نتایج به دست آمده از این تکنیک ها در توافق با داده های ساختاری بلورشناسی به وسیله اشعه ایکس می باشند. ساختار کمپلکس های به دست آمده (کمپلکس های 8، 9، 10، 11) نشان می دهد که متفورمین به دو شکل یک پروتونه [hmet]+ (کمپلکس های 8 و 9) و یا دو پروتونه [h2met]2+ (کمپلکس های 10 و 11) و به صورت یون مخالف در ساختار این کمپلکس ها شرکت می کند. از واکنش متفورمین و h2dipic با روی کلرید و کروم کلرید به ترتیب کمپلکس های (12) و (13) به دست آمد. نتایج ساختاری این ترکیبات نشان می دهد که متفورمین در کمپلکس (12) به صورت دو پروتونه [h2met]2+ وجود دارد در حالیکه در ساختار کمپلکس (13) شرکت نمی کند.